Kitap İncelemesi Çocukluk Çağı Stresi, Travması ve Sinaps Kaybı
- Sonsuz Travma
- 3 Haz
- 3 dakikada okunur
Childhood Stress, Trauma and Synapse Loss Ciltli Kapak
Yazar: Maxwell R Bennett
Yayın Yılı : 2024
Kitap kapsamında çocukluk dönemi stressi, travma ve sinaps kaybı üzerine hazırlanmış podcaste aşağıdan ulaşabilirsiniz.
Kitap, çocuklukta yaşanan stres ve travmanın gençlik ve yetişkinlik dönemindeki anormal psikolojinin ortaya çıkışına etkilerini incelemektedir. Özellikle, duygusal istismar (göz ardı edilme veya izolasyon gibi) çocuklukta yaşanan kötü muamele biçimleri arasında gelecekteki majör depresif hastalıklarla en önemli ilişkiye sahiptir. Cinsel ve fiziksel istismarın, duygusal istismar kadar tehlikeli olmadığı belirtilmektedir.
Kitabın ele aldığı başlıca psikopatolojiler şunlardır:
Majör Depresif Bozukluk (MDB)
Travma Sonrası Stres Bozukluğu (TSSB)
Saldırganlık/Dürtüsellik (A/I)
Bu psikopatolojilerin intihar eğilimini ve intiharı önemli ölçüde artırdığı vurgulanmaktadır. Majör depresyonun intihar/intihar eğilimi açısından en ciddi riski oluşturduğu açıktır. Kitap, zihinsel acıları iyileştirmeye yönelik araştırma enstitülerinin kurulması ve ketamin gibi antidepresan müdahalelerin intihar oranlarını düşürmedeki başarısına değinmektedir.
Kitap aynı zamanda kişilik bozukluklarına, özellikle obsesif-kompulsif, borderline ve narsistik kişilik bozukluklarına odaklanmaktadır. Bu bozuklukların çocukluktaki kötü muameleden ne ölçüde kaynaklandığı ve belirli zihinsel bozukluklar ve dolayısıyla intihar ile ilişkileri incelenmektedir.
Kitabın Yapısı:
Kitap beş ana bölüme ayrılmıştır:
Bölüm I: Kısa Hikayeler
Yazarın, İkinci Dünya Savaşı sırasında ve sonrasında Melbourne'un St Kilda banliyösündeki çocukluğundan 16 kısa hikaye sunulmaktadır.
Bu hikayeler, çocukluk stresi ve travması türlerine özgül örnekler sunmakta ve sonraki bölümlerde psikolojik sonuçları analiz edilmektedir.
Bölüm II: Çocukluktaki İstismar ve İhmalin Ardından Yetişkin Ruh Sağlığı
Çocukluk istismarının ve ihmalinin beş ana biçimi (duygusal, cinsel, fiziksel istismar ve duygusal, fiziksel ihmal) ve bunların ileriki yaşamdaki psikiyatrik sorunlarla ilişkisi incelenmektedir.
Duygusal istismar, (çocuğun görmezden gelinmesi veya izole edilmesi gibi), gelecekteki depresif düşüncelere, majör depresif bozukluğa (MDB) ve TSSB'ye yol açar.
Fiziksel ihmal, anksiyete ve MDB ile ilişkilidir.
Cinsel istismar, anksiyete ve intihar düşünceleriyle sonuçlanır.
Duygusal ihmal (şiddet içeren bir ortamda bulunma), dürtüsellik patlamaları, MDB ve intihar eğilimine yol açar.
Fiziksel istismar (dayak gibi), MDB ve intihar eğilimiyle ilişkilidir.
Duygusal istismar, ileriki yaşam psikolojisi üzerinde en zararlı etkilere sahiptir.
Bölüm III: Çocuklukta İstismar Sonrası Kişilik Gelişimi ve İhmal
On farklı kişilik bozukluğu türü ve bunların zihinsel sağlık bozukluklarıyla ilişkisi ele alınmaktadır.
Narsistik Kişilik Bozukluğu (NPD) ve Borderline Kişilik Bozukluğu (BPD) özel olarak incelenmektedir.
Çocukluktaki travmaların (istismar, saldırı, ihmal, şiddet, sömürü, zorbalık) BPD'nin güçlü belirleyicileri olduğu vurgulanmaktadır.
Bölüm IV: Ruh Sağlığı ve Kişilik Bozuklukları Modelleri
Emil Kraepelin'in (1856-1926) akıl hastalıkları sınıflandırması (nozolojisi) ve modern psikiyatrik sınıflandırmalar üzerindeki etkisi ele alınmaktadır.
Kraepelin'in metodolojisi, hastaların zaman içindeki semptom kalıplarının gözlemlenmesine dayanmaktadır.
Heinz Kohut'un kendilik psikolojisi, Freud'un dürtülere odaklanmasının aksine, aynalama, idealleştirme ve ikizleme gibi gözlemlenebilir içgüdülere vurgu yapar.
Psikopatolojinin Hiyerarşik Taksonomisi (HiTOP) modeli, semptomlar ve sendromlar arasındaki bağlantıyı kurmayı amaçlayan bir çerçeve sunmaktadır. HiTOP modeli, çocuk ve ergen psikopatolojisinin klinik örneklemlerde daha iyi tahmin edilmesini sağlamaktadır.
Bölüm V: Ruh Sağlığı Bozuklukları ve Beyin
Beyindeki belirli bölgelerin (limbiksistem, medial prefrontal korteks, subkortikal çekirdekler) MDB'ye karıştığı ve bu bölgelere yapılan elektrikli stimülasyonun (DBS) tedaviye dirençli depresyonu hafiflettiği incelenmektedir.
Çocuklukta kötü muamele görmüş yetişkinlerin beyinlerinde, özellikle medial ve lateral prefrontal loblar gibi normal duygusal ifadede anahtar işlevler sağlayan alanlarda önemli düzeyde gri madde kaybı olduğu belirtilmektedir.
Bu gri madde kaybının, sinaptik budama süreciyle ilişkili sinaps kaybından kaynaklandığı ileri sürülmektedir.
Ketamin gibi moleküler müdahalelerin, MDB, TSSB ve intihar eğilimini iyileştirdiği ve sinapsların yeniden yapılandırılmasını sağladığı gösterilmiştir.
Ketaminin etkilerinin moleküler mekanizmaları (N-metil-D-aspartat reseptörleri (NMDAR) ve hiperpolarizasyonla aktifleştirilen siklik nükleotid (HCN) kapılı kanallar ve mTOR aracılığıyla) ayrıntılı olarak açıklanmaktadır.
Kitabın Amacı:
Kitabun temel amacı, zihinsel ve kişilik bozukluklarının temellerinin daha iyi anlaşılmasına yardımcı olmak ve son araştırma keşiflerinin bu rahatsızlıklardan muzdarip olanlara nasıl umut sağladığını göstermektir. Kitap, psikiyatri ve psikoloji alanında lisansüstü düzeydeki okuyuculara, çocukluktaki kötü muamelenin yetişkinlerin zihinsel yaşamı üzerindeki etkilerine dair disiplinlerarası bir yaklaşım sunmaktadır.
Yorumlar