top of page

Kitap İncelemesi : Travma ve Küçük Çocuklar - Destekleme ve Güçlendirme Stratejilerini Öğretme

Trauma and Young Children: Teaching Strategies to Support and Empower

Yazarlar: Laura J. Colker, Sarah Erdman

Yayın Yılı : 2020

ree

Kitap özelinde küçük çocuklar ve üzerine hazırlanmış podcaste aşağıdan ulaşabilirsiniz.

Küçük Çocuklarda Travma - Destekleme ve Güçlendirme Stratejileri

1. Giriş ve Travmayı Anlamanın Önemi


Küçük çocukların duygusal, sosyal, bilişsel, dilsel ve fiziksel gelişimleri için rehberliğe ve desteğe ihtiyaçları vardır. Travma bu gelişimi kesintiye uğratarak etkileri giderilinceye kadar öğrenmeyi zorlaştırır. Erken çocukluk eğitimcileri, travma yaşayan çocukları destekleyebilmeli ve dayanıklılık ile başa çıkma stratejileri geliştirmelerine yardımcı olabilmelidir. Hemen hemen her eğitimci, travmadan etkilenmiş bir çocuk veya aile ile etkileşimde bulunacaktır ve araştırmalar, çocukken alınan desteğin ve müdahalenin kritik bir fark yaratabileceğini göstermektedir.

  • Travmanın Tanımı: "Travma, yaşamı veya fiziksel bütünlüğü tehdit eden ve başa çıkma kapasitesini aşan bir deneyimdir." (NCTSN 2008b).

  • Travmanın Yaygınlığı: Okula giden her dört çocuktan biri, öğrenmeyi ve davranışı etkileyebilecek travmatik bir olaya maruz kalmıştır (NCTSN 2008a). Amerika Birleşik Devletleri'ndeki çocukların %26'sı 4 yaşından önce travma yaşamıştır (Statman-Weil 2015).

  • Travma Bilinçli Bakım (TBB): "Travmanın etkisini anlama ve bu etkiye yanıt verme üzerine kurulu, hem öğretmenler hem de hayatta kalanlar için fiziksel, psikolojik ve duygusal güvenliği vurgulayan; hayatta kalanlara kontrol ve güçlenme duygusu yeniden inşa etme fırsatları yaratan, güçlü yönlere dayalı bir hizmet sunumu yaklaşımıdır." (Hopper, Bassuk, & Olivet 2010, 82). TBB, davranışları çözülmesi gereken sorunlar olarak görmek yerine, davranışın kaynağına ve onu hafifletmek için kullanılabilecek adımlara bakmayı teşvik eder.

  • Eğitimcilerin Rolü: Eğitimciler, travma yaşamış çocuklar için kritik bir kaynaktır. Güvenli bir ortam sağlayarak ve olumlu ilişkiler kurarak, çocukların güçlü yönlerini geliştirmelerine yardımcı olurlar.


2. Küçük Çocukların Yaşadığı Travma Türleri


Travma, çocukların yaşamında çeşitli biçimlerde ortaya çıkabilir ve etkileri bireysel farklılıklar gösterebilir.

  • Akut Travma: "Tek bir bunaltıcı olaya maruz kalmaktır" (Sorrels 2015), örneğin bir trafik kazasına karışmak veya sel gibi aşırı bir hava olayını deneyimlemek.

  • Karmaşık Travma: "Kronik ve süregelen zarar veya ihmal" durumlarını ifade eder ve "genellikle bir aile veya bakıcı ilişkisi içinde gerçekleşir." (NCTSN, n.d. b; Sorrels 2015). Buna her türlü istismar (fiziksel, duygusal, cinsel), ihmal ve terk edilme dahildir.

  • Birincil Travma: Bir çocuğa veya çocuğun aile üyesine doğrudan etki eden olaylardır.

  • İkincil Travma (Dolaylı Travma): "Travmatik bir olayın birinci elden anlatımı veya öyküsü aracılığıyla travmaya dolaylı maruz kalmadır." (Zimering & Gulliver 2003). Eğitimciler de bu tür travmaları yaşayabilir ve buna "şefkat yorgunluğu" veya "vekâleten travma" denir.

  • Temel Kavramlar:Bir kişinin travmayı deneyimleme biçimi tamamen o kişinin bakış açısına bağlıdır.

  • Travma sadece olayın kendisi değil, aynı zamanda stresli duruma verilen tepki ve kişinin başa çıkma yeteneğinin zayıflamasıdır.

  • Travma ve etkisi özneldir; bir çocuğun dünya görüşü ve önceki deneyimleri, olayı nasıl yorumlayacağını ve tepki vereceğini belirler.

  • Olumsuz Çocukluk Deneyimleri (ACE'ler): Çocuklukta meydana gelen potansiyel olarak travmatik olaylardır. Yüksek bir ACE puanı, yetişkinlikte zihinsel hastalık, madde kullanımı ve azalmış eğitim/mesleki fırsatlar dahil olmak üzere olumsuz sonuçlar riskini artırır. Araştırmalar, "yoksulluk, bir çocuğun topluluğundaki şiddet ve ırkçılık ve kronik yoksulluk deneyimleri gibi toplumsal ve sistemik nedenleri de içerecek şekilde olumsuzluk tanımını genişlettiğini" belirtmektedir. (Center on the Developing Child, n.d. a).

  • Travma Nedenleri Kategorileri:Hane ve Aile: Fiziksel, duygusal, cinsel istismar, ihmal, kronik hastalık, aile içi anlaşmazlık, finansal güvensizlik ve yoksulluk gibi durumlar. "Bir ebeveyn veya vasiden gelen fiziksel istismar özellikle toksiktir, çünkü bir çocuğun doğal içgüdüsü korunmak için o kişiye koşmaktır, ancak istismar meydana geldiğinde, stres tepkisi onlara kaçmalarını söyler." (Sorrels 2015).

  • Kayıp: Bir çocuğun yaşamındaki önemli bir kişinin veya evcil hayvanın ölümü ve travmatik yas.

  • Aile Ayrılığı: Mülteci veya göçmen aileler, ebeveynin hapsedilmesi veya görevlendirilmesi gibi durumlar.

  • Şiddet ve Afet: Silahlı şiddet, doğal afetler, trafik kazaları, kişisel yaralanmalar ve terör.

  • Irkçılığın Rolü: Irkçılık, mikrosaldırılar, zarar tehditleri veya açık nefret suçları şeklinde travmatik strese neden olabilir (Comas-Díaz, Hall, & Neville 2019). Siyah çocuklar, beyaz çocuklara göre çoklu travma türlerine daha fazla maruz kalmaktadır (Wamser-Nanney et al. 2018). Tarihsel travma, kuşaklararası büyük kayıplar ve kültürel saldırılar yaşayan etnik grupları etkileyen bir travma biçimidir (ACF, n.d. b).

  • Bireysel Tepkiler: "Bir travma uzmanı veya tedavi uzmanı olmadığınızı ve travmadan ciddi şekilde etkilenen çocukları teşhis etmek veya tedavi etmekten sorumlu olmadığınızı unutmamanız da önemlidir." Travmatik bir tepki gösteren her çocuk aynı şekilde tepki vermez; yaş, mizaç ve destek sistemi gibi faktörler önemlidir.


3. Travmanın Küçük Çocukların Beyinleri ve Öğrenme Yetenekleri Üzerindeki Etkisi


Travma, çocukların beyin gelişimi ve öğrenme kapasititesi üzerinde derin etkilere sahiptir.

  • Beyin Devreleri ve Bağlantıları: Beyin gelişimi, genlerin bir plan sağladığı ve deneyimlerin beyni belirli ortama göre özelleştirdiği etkileşimli bir süreçtir (Center on the Developing Child, n.d. b). Nöronal bağlantılar, tekrarlayan kullanım yoluyla güçlenir veya kullanılmadıkça "budanır".

  • Strese Yanıt: Tekrarlayan veya karmaşık travma durumlarında, destekleyici yetişkinlerin yokluğunda, bir çocuğun vücudu "toksik stres" olarak bilinen sürekli bir stres tepkisi yaşayabilir. Bu durumda, beyin "savaş, kaç veya don" tepkisi için sinyaller gönderir ve "sağlıklı, güçlü nöronal bağlantılar kurmaya odaklanmak yerine, beyin enerjisini koruyucu bir tepkiye yönlendirir." (Center on the Developing Child, n.d. b).

  • Gelişim ve Öğrenme Üzerindeki Etki: Toksik stres giderilmezse, çocuklarda gelişimsel ve öğrenme eksiklikleri riski artar. Bu durum bilişsel, dilsel, sosyal-duygusal ve fiziksel yetenekleri olumsuz etkileyebilir.

  • Erken Çocukluk Programlarında Toksik Stresin Görünümü: Toksik stres belirtileri, kasten yanlış davranışlardan ziyade, çocukların dayanmak zorunda kaldıkları travmalara biyolojik tepkileridir.

  • Savaş Davranışları: Kendine zarar verme, öfke nöbetleri, agresif davranışlar (vurma, ısırma), sözlü taciz, kaba veya meydan okuyan davranışlar, kontrol ihtiyacı, uygunsuz cinsel davranışlar.

  • Kaçış Davranışları: Ayrılık kaygısı, önceden kazanılmış becerilerde gerileme, mesane kontrolünü kaybetme, fiziksel şikayetler, yeme ve uyku düzeninde önemli değişiklikler, güvenlik endişeleri, artan korku, travmatik olayları tekrarlayan oyunlar.

  • Donma Davranışları: Sessizlik, göz teması kurmaktan kaçınma, etkinliklerden çekilme, arkadaşlık kurmada zorluk, yönergeleri görmezden gelme, fiziksel temasa aşırı veya az tepki verme, başkalarına aşırı bağımlılık, kendine güvensizlik. "Amacınız, bir çocuğun toksik stresle mi uğraştığını teyit etmek veya herhangi bir teşhis koymak değildir. Bu işaretler ve örnekler, bazen davranışların kasıtlı yanlış davranışlar veya geçici koşullardan değil, travmanın bir sonucu olduğunu anlamanıza yardımcı olabilir."


4. Travma Yaşamış Çocuklara Öğretmek İçin Yol Gösterici İlkeler


Travma yaşamış küçük çocuklar, en savunmasız popülasyonlardan biridir ve travmadan en derinden etkilenenlerdir (Nicholson, Perez, & Kurtz 2019).

  • İlke 1: Tüm Çocukların TBB Yaklaşımından Faydalanacağını Kabul Edin: "TBB, çocukların kendilerini sakinleştirmeyi, duygularını düzenlemeyi ve öğrenmeye odaklanmayı öğrenmelerine yardımcı olacak sosyal ve duygusal desteklere odaklanır. İlişkilere ve güvene dayanır ve güvenlik, öngörülebilirlik ve tutarlılığı vurgular." "En iyi yaklaşım, tüm çocuklar için travmaya duyarlı öğrenme ortamları sağlamaktır." (Cole et al. 2013, 9).

  • İlke 2: Güçlü Yönlere Dayalı Bir Öğretim Yaklaşımı Kullanın: Çocuğun eksikliklerine odaklanmak yerine, "çocuğun bildiklerine ve yapabildiklerine odaklanın." (Lewis 2015). Bu yaklaşım, çocukların dayanıklılığını artırır ve öğrenme sonuçlarını iyileştirir.

  • İlke 3: Çocukların Travma Deneyimleri Üzerindeki Farklı Etkileri Tanıyın, Takdir Edin ve Ele Alın: Irk, kültür, dil, sosyoekonomik durum, engellilik ve cinsiyet gibi faktörler, travma deneyimini etkiler. Tüm aileleri ve çocukları iyi tanıyarak, kendi önyargılarınızı inceleyerek ve çocukların kimliklerini destekleyerek bu faktörleri ele alın. "Irkçılık nedeniyle travmayı ele alan hikaye kitaplarını yüksek sesle okuyun, tartışın ve çocuklara pandomim ve kuklalarla canlandırın."

  • İlke 4: Her Çocuk İçin Bir Hedef Olarak Dayanıklılığı Benimseyin: Dayanıklılık, olumsuzlukların üstesinden gelme ve potansiyellerine ulaşma yeteneğidir. "Çocuklarda dayanıklılığı geliştirmenin bir numaralı yolu, aynı zamanda her halükarda yapmanız gereken bir numaralı faaliyettir." "Çocuklarda dayanıklılığı geliştirmenin en yaygın faktörü, destekleyici bir ebeveyn, bakıcı veya başka bir yetişkinle en az bir istikrarlı ve kararlı ilişkidir." (Center on the Developing Child, n.d. c).

  • İlke 5: Çocukların Duygularını Düzenlemeyi Öğrenmelerine Yardımcı Olun: Duygusal düzenleme, dayanıklılıkla ilişkilendirilen en önemli yetenektir. Stresli durumlarda çocukların sakinleşmesine ve duygularını yönetmeyi öğrenmesine yardımcı olun.

  • İlke 6: Çocukların Zorlayıcı Davranışlarıyla Başa Çıkarken Olumlu Rehberlik Kullanın: "Ceza, uzaklaştırma ve okuldan atma hiçbir küçük çocuk için uygun değildir." Zorlayıcı davranışlar, travma yaşamış çocukların hayatta kalma mekanizmalarıdır. "Süreç bitmeden şaşkınlık ve öfke nöbeti sırasında bir çocuğu zaman aşımına uğratmak, terk edilme ve önemsenmeme hislerini tetikler ve bu hisler travma geçmişi olan çocuklar için dehşet verici olacaktır." (Nicholson, Perez, & Kurtz 2019, 161).

  • İlke 7: Çocuklara Nasıl Davranacakları ve Öğrenmeye Nasıl Yaklaşacakları Konusunda Rol Model Olun: Çocuklar, rehberlik, ilham ve onay için size bakarlar. Kendi sakin davranışlarınız ve duygularınızla başa çıkma yöntemlerinizle onlara örnek olun.

  • İlke 8: Çocukların Olumsuz Düşüncelerini Olumluya Çevirmelerine Yardımcı Olun: Travma yaşamış çocuklar genellikle en kötü senaryolara odaklanır. "ABCDE modeli"ni (Adverse event, Beliefs, Consequences, Disputation, Energization) kullanarak gerçekçi iyimserliği geliştirin.

  • İlke 9: Çocukların Yaşamlarını Sanat, Müzik ve Dansla Zenginleştirin: Sanat, çocukların duygularını ifade etmeleri ve travmadan iyileşmeleri için güçlü bir araçtır. "Müziğin ritmi, düzensiz bir beyni organize etmeye yardımcı olabilir." (Baker 2007).

  • İlke 10: Çocukların Travmalarının Ötesine Bak ve Hayatın Sevinçlerini Kutla: Çocukların kendilerini iyi hissedecekleri ve dünyadaki yerleriyle ilgili neşe bulacakları aktiviteler ve deneyimler bulmalarına yardımcı olun.

  • İlke 11: Tüm Cevapları Bilmek Zorunda Olmadığınızı Unutmayın: Sınırlamalarınızı kabul edin ve gerektiğinde uzmanlardan, ailelerden veya idarecilerden yardım isteyin.


5. Öğrenme İçin Güvenli ve Davetkar Bir Ortam Yaratmak


Fiziksel ortam, programın tonunu belirler ve çocukların kendilerini güvende ve değerli hissetmelerini sağlayarak öğrenmelerine olanak tanır.

  • Fiziksel Ortam Tasarımı:Güvenlik: İç ve dış alanlar sağlıklı ve fiziksel tehlikelerden arındırılmış olmalıdır.

  • Duygusal Destek: Duvarlar ve mobilyalar nötr renklerde olmalı ve doğal malzemeler kullanılmalıdır; parlak ışıklardan kaçınılmalıdır. "Parlak renkler, travma geçmişi olan çocuklarda savaş-kaç-don tepkisini tetikleyebilir."

  • Kimlik ve Aidiyet: Çocukların ve ailelerin fotoğrafları belirgin bir şekilde sergilenmeli, "Hakkımda Her Şey" kitapları bulunmalıdır.

  • Öngörülebilirlik ve Kontrol: Banyo düzenlemeleri bağımsız kullanımı desteklemeli, dinlenme zamanlarında seçenekler sunulmalı ve atıştırmalıklar self-servis olmalıdır.

  • Öğrenme ve İyileşmeyi Destekleyen Materyaller ve Ekipman:Sakinleşme Merkezi: Çocukların yoğun duyguları dışarı atabilecekleri ve duygularını düzenleyebilecekleri bir alan sağlayın. Bu alanda fasulye torbası sandalyeler, sallanan sandalyeler, battaniyeler, baloncuklar, oyun hamuru ve duygu kitapları gibi malzemeler bulunmalıdır.

  • Travma Deneyimi Olan Çocuklara Fayda Sağlayacak Kitaplar: Duygularla başa çıkma ve travma üzerine özel kitaplar kullanın ("bibliyoterapi"). Bu kitaplar, çocukların yalnız olmadıklarını anlamalarına ve duygularıyla başa çıkmalarına yardımcı olur.

  • Günlük Program Aracılığıyla Ortama Yapı Kazandırmak:Günlük programın öngörülebilirliği, travma yaşamış çocuklar için istikrar ve güvenlik sağlar. Program panosuna görsellerle desteklenmiş bir program asılmalı ve her gün çocuklarla gözden geçirilmelidir.

  • Geçişleri Minimumda Tutun: Geçişler, travma yaşamış çocuklar için zorlayıcı olabilir. "Travma yaşamış çocuklar için geçişler, bilinenden bilinmeyene geçişi içerdiğinden zorlayıcı olabilir." Uyarılar verin, rutinler oluşturun ve adım adım yönergeler sağlayın.


6. Çocuklarla Bağ Kurmak


Erken çocukluk eğitiminde ve insanlar için ilişkilerden daha önemli hiçbir şey yoktur. "Gezegenimizdeki en travmatize olmuş çocuk için bile, birkaç dakikalık bile olsa hassas, uyumlu ve karşılıklı bir ilişki, beyni, yaşam boyu kendisini etkileyecek yollarla yeniden yapılandırmak için katalizör olabilir." (Perry & Szalavitz 2017).


  • Travma Yaşamış Çocuklarla İlişkileri Geliştirme:Güvenli İlişkiler Kurun: "Güvenlik bir yerde bulunmaz. Güvenlik her şeyden önce sıcak, besleyici ve koruyucu bir ilişki bağlamında bulunur." (Sorrels 2015, 163). Meydan okuyucu davranışların kişisel olmadığını ve olumsuz deneyimlerden kaynaklandığını unutmayın.

  • Proaktif Olun: İlişki kurmak için proaktif olun. Mümkünse ev ziyaretleri yapın.

  • Duygusal Farkındalık: Çocukların kendi içlerine bakmalarını teşvik edin.

  • İlgi Gösterin: Çocukların program dışındaki yaşamlarına ilgi gösterin ve ayrıntıları hatırlayın.

  • Övgü ve Düzeltme: Olumlu eylemleri övün ve düzeltmeleri özel olarak yapın.

  • Fiziksel Temas: Fiziksel teması seven çocuklarla sevgi dolu dokunuşlar kullanın, ancak travma geçmişi olan bazı çocukların dokunmaktan kaçınabileceğini unutmayın.

  • Akranlarla Güçlü Arkadaşlıklar Kurmaya Yardımcı Olun:Travma, bir çocuğun arkadaş edinme yeteneğini olumsuz etkileyebilir. Arkadaşlıklar, çocukların sosyal-duygusal becerilerini geliştirir, streslerini azaltır ve aidiyet duygusunu artırır.

  • Stratejiler: Arkadaşlık modellemesi yapın, çocukların güçlü yönlerini kullanın, yüz ifadelerini okumalarına yardımcı olun, potansiyel arkadaşları eşleştirin ve arkadaşlık hakkında kitaplar okuyun.

  • Mindfulness (Bilinçli Farkındalık) Bir Araç Olarak:Mindfulness, çocukların zihinlerini sakinleştirmelerine, duygularını düzenlemelerine ve başkalarıyla daha iyi bağlantı kurmalarına yardımcı olan etkili bir araçtır. Araştırmalar, mindfulness'ın travmanın olumsuz sonuçlarını dengeleyebileceğini göstermektedir.

  • Travma Geçmişi Olan Çocuklarda Özel Hususlar: Geleneksel mindfulness yöntemleri, travma yaşamış bazı çocuklarda korkuları tetikleyebilir. Gözlerini kapatmaya zorlamayın ve odağı nefeslerinden ziyade ellerindeki veya ayaklarındaki hislere kaydırmayı önerin. Orman banyosu (shinrin-yoku) gibi doğayla bağlantılı mindfulness uygulamaları da faydalıdır.


7. Oyunun İyileştirici Gücü


Oyun, çocukların dayanıklılığı, işleyişi ve öğrenmesi için hayati öneme sahiptir. Travma geçirmiş çocukların iyileşmelerine yardımcı olmada kritik bir rol oynar.

  • Oyunun Faydaları: Oyun, beyin organizasyonunu ve sağlıklı gelişimi destekler, korkuları giderir, önemli davranışları taklit eder, çocukların seslerini yeniden kazanmalarını sağlar, utancı azaltır ve yeterlilik duygusunu geri kazandırır, kendini ifade etme imkanı sunar.

  • "Oyun, özellikle besleyici bir bakımla birleştiğinde, adversiteyi modüle ederek veya tamponlayarak ve toksik stresi başa çıkma ve dayanıklılıkla daha uyumlu seviyelere indirerek insan beyin fonksiyonlarını dolaylı olarak etkileyebilir." (Yogman ve diğerleri 2018).

  • Oyun Hakkı: Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi (1989), oyunu her çocuğun evrensel bir hakkı olarak belirlemiştir. Ancak, oyuna olan bu hak, genellikle geleneksel akademik yaklaşımlar ve ırkçılık gibi faktörler nedeniyle ihlal edilmektedir.

  • Travmanın Oyun Üzerindeki Etkisi: Travma, çocukların nasıl ve ne oynadıklarını etkileyebilir. Çocuklar, olayları yeniden canlandırabilir, sosyal bağlantı kurmada zorluk yaşayabilir veya çatışmaları yönetmede güçlük çekebilirler.

  • Travmanın Olumsuz Etkileriyle Başa Çıkmada Oyun Kullanımı:Serbest Oyun: Çocuğun ne, kiminle, nerede ve ne kadar süreyle oynayacağına kendisinin karar verdiği, çocuğun başlattığı oyundur. Güven, duygusal düzenleme ve karar verme yeteneği gibi önemli becerileri geliştirir.

  • Rehberli Oyun: Öğretmenlerin, öğrenme hedeflerine ulaşmak için serbest oyunu yapılandırdığı bir yaklaşımdır. Çocuğun güçlü yönlerine dayanır ve yeni beceriler öğrenirken başarı hissi yaratır.

  • Şiddet İçeren Oyunlar: Silahlı ve şiddet içeren oyunlar, çocukların güçsüzlük hislerini yönetmelerine yardımcı olabilir. Bu tür oyunları yasaklamak yerine, onları gözlemleyin, güvenliği tartışın ve çocukların duygularını ifade etmelerine yardımcı olun.

  • Oyunun Tekrar Eden Yapısı: Çocukların korkularını gidermek için oyunun tekrarlayıcı doğasını kullanın. Tekrar eden senaryolar, çocukların duygularıyla yüzleşmelerine ve kontrol kazanmalarına olanak tanır.

  • Oyunun Neşe ve Umut Sunması: Oyunun eğlenceli ve keyifli bir deneyim olduğunu unutmayın. Çocukların neşe ve umutla dolmasına izin verin.


8. Ailelerle İş Birliği Yapmak


Eğitimciler ile aileler arasında güvene dayalı ortaklıklar, çocukların kendilerini daha güvende hissetmelerini ve öğrenmeye daha iyi konumlanmalarını sağlar. "Gerçek işbirlikleri, erken çocukluk eğitimcileri ve aileler arasında var olduğunda, çocuklar kendilerini daha güvende, daha emniyette ve öğrenmeye daha iyi konumlanmış hissederler."

  • Ailenin Tanımı: Aile tanımı, biyolojik, evlat edinen, koruyucu ebeveynler, büyükanne ve büyükbabalar, yasal ve gayri resmi vasiler ve yetişkin kardeşleri içerecek şekilde geniştir. Kayıp yaşayan veya ebeveyn ayrılığı yaşayan çocuklar için, bakıcılar da aile tanımına dahil edilir.

  • Katılımın Tanımı: Aile katılımı, ailelerin çocukların gelişimi, öğrenimi ve refahını destekleyen faaliyet ve programlara sistematik olarak dahil edilmesi anlamına gelir. "Aile katılımı, 'yapmak' yerine 'birlikte yapmak' arasındaki farktır." (Ferlazzo 2012).

  • İlkeler: İki yönlü ve karşılıklı iletişim, güçlü yönlere dayalı yaklaşım, her aileyle etkileşimlerin bireyselleştirilmesi.

  • Uygulamalar: Ortak hedef belirleme, geçişlerde çocukları destekleme, aile refahını teşvik etme, pozitif aile-çocuk ilişkilerini kolaylaştırma, evde öğrenmeyi destekleyici aktiviteler sağlama, aileleri diğer ailelerle ve topluluk kaynaklarıyla bağlama, aileleri yaşam boyu eğitimciler olarak destekleme ve çocuk avukatları olarak destekleme.

  • Travma Geçirmiş Çocukların Aileleriyle Çalışmada Özel Hususlar:Travma Bilinçli Aile Katılımı İlkeleri: Ailelerin kendilerini fiziksel ve duygusal olarak güvende hissetmelerini sağlayın. Şeffaf ve güvenilir olun, kararları aile üyeleriyle paylaşın.

  • Aileleri Destekleme: Eğitimciler, aile üyelerine karşı önyargıları gözden geçirmeli ve travma bilinçli bir yaklaşım benimsemelidir. Ebeveynlerin olumsuz tepkileri, genellikle toksik stresin veya geçmiş travmaların bir sonucu olabilir. Kültürel farklılıklara saygı gösterin ve açık fikirli olun.

  • Çocuklara Fayda Sağlamak İçin Ailelerle Bağlantı Kurmak:Ev Ziyaretleri: Programın başında veya başlamadan önce ev ziyaretleri yapmak, ailelerle ve çocuklarla tanışmak için benzersiz bir fırsat sunar.

  • Gayri Resmi Toplantılar: Çocukların bırakılış ve alınış saatlerinde yapılan günlük konuşmalar, bağları güçlendirmeye yardımcı olur.

  • Aile-Eğitimci Toplantıları: Çocukların ilerlemesini, endişeleri ve gelecekteki planları derinlemesine tartışmak için düzenli toplantılar yapın.

  • Çalıştaylar: Ailelere travma, çocuk gelişimi ve ebeveynlik gibi konularda bilgi ve beceriler kazandırmak için çalıştaylar düzenleyin.

  • Gönüllülük ve Özel Projeler: Aileleri sınıfta gönüllü olmaya veya özel projelere katılmaya teşvik edin.

  • Teknolojiyi Kullanma: Metinler, e-postalar, fotoğraf tabanlı haber bültenleri, web siteleri ve bloglar aracılığıyla ailelerle bilgi paylaşımı yapın.


9. Okullarda ve Topluluklarda Travma Bilinçli Bakım


Gerçekten etkili travma bilinçli uygulama, bireysel çabaların ötesine geçer ve bir çocuğun yaşamındaki tüm diğer etkileri kapsar; çocuk merkezdedir ve aile, öğretmenler, program ortamı ve çevreleyen topluluk dışa doğru hareket eden halkalardır.

  • TBB ve Okul Topluluğu: Bir okul TBB'yi benimsediğinde, tüm sistem, travma geçmişi olan çocukları daha iyi desteklemek için yeniden düzenlenir. Bu, personelin eğitimini, fiziksel ve psikolojik güvenliği sağlayan bir ortamı ve ailelere de aynı desteği genişletmeyi içerir.

  • Dört R Çerçevesi ve TBB'nin Altı İlkesi (SAMHSA 2014a):Dört R: Travmanın yaygın etkisini fark etmek, travma belirtilerini tanımak, TBB bilgisini kullanarak yanıt vermek ve kasıtsız olarak daha fazla stres yaratmadan yeniden travmatizasyonu engellemek.

  • Altı İlke: Güvenlik, güvenilirlik ve şeffaflık, akran desteği, işbirliği ve karşılıklı anlayış, güçlendirme, ses ve seçim, kültürel, tarihsel ve cinsiyet sorunları.

  • TBB'nin Uygulamada Görünümü: Tüm personelin çocukların ihtiyaçlarını desteklemek için yetkilendirilmesi ve iyileşmelerine aktif olarak katılması esastır. Güçlü yönlere dayalı girişimlere odaklanılmalı ve dil seçimine dikkat edilmelidir. "Kara bu sabah blok inşaatına gerçekten odaklanmıştı. Dikkatini diğer çocuklar böldüğünde onun için zor oldu. Kara'nın çalışmaya devam etmesini sağlarken diğer çocukların da blokları kullanmasını sağlamak için ne yapabiliriz? İhtiyaçlarını sakin bir şekilde ifade etmesine yardımcı olabileceğimiz bazı yollar nelerdir?"

  • Önemli İlişkiler: Çocukların gelişmek için okul veya programlarında iki ila üç güvenilir yetişkinle güçlü, sevgi dolu ilişkilere ihtiyaçları vardır (Williams with Scherrer 2017).

  • Yöneticinizle Çalışmak: Okul çapında TBB'yi oluşturmak için yöneticilerle işbirliği yapmak kritik öneme sahiptir. Yöneticiler, personelin güçlü yönlerini desteklemeli, mesleki gelişim fırsatları sağlamalı ve uygun kaynaklara (ruh sağlığı uzmanları, sosyal hizmet uzmanları) erişim sunmalıdır.

  • Savunuculuk: Bir erken çocukluk eğitimcisi olarak, travmatik olaylar yaşayan bireysel çocuklara ve ailelere yardım etmenin yanı sıra, daha geniş topluluk için daha iyi kaynaklar ve müdahaleler savunuculuğu yapmak için benzersiz bir konumdasınız.


10. Kendinize Bakmak


Travma herkesi etkiler. Kontrol edilmezse, ardında zarar bırakması muhtemeldir. Bu nedenle, çalıştığınız kişilerle ve kendinizle hem dikkatli hem de proaktif olmalısınız.

  • Kendi Stresiniz: Eğitimciler de çocuklarla aynı travmatik olaylara (doğal afetler, okul şiddeti, pandemi) maruz kalabilirler. Erken çocukluk eğitimcisi olmanın mesleki stresi, düşük ücretler ve ırkçılık gibi ek ekonomik baskılarla birleşebilir.

  • Öğretmenle İlişkili Stresin Tanımı:Tükenmişlik: Uzun süreli veya kronik iş stresine bir tepkidir ve "tükenme, sinizm ve azalmış mesleki yetenek duyguları" ile karakterizedir (Freudenberger & Richelson 1980).

  • İkincil Travmatik Stres (İTS)/Şefkat Yorgunluğu: Travmaya maruz kalmış kişilere yardım etmenin getirdiği duygusal sıkıntıdır. "Belirtileri İTS'yi taklit eder... İkincil stresden etkilenen bireyler, kişisel travmayı yeniden yaşayabilir veya dolaylı travmaya maruz kalmayla ilişkili uyarılma ve kaçınma tepkilerinde bir artış fark edebilirler." (NCTSN 2011).

  • Vekâleten Travma: Travma yaşamış çocuklarla empati kurmaktan kaynaklanan bilişsel bozukluklara yol açan bir travma türüdür. Kişinin kişisel inançlarını ve dünya görüşünü uzun süreli olarak etkiler (Quitangon 2019).

  • İkincil Travmanın Üstesinden Gelmek İçin Kendine Bakım Kullanımı:Farkındalık: İkincil travmanın belirti ve semptomlarını ciddiye alın. "Professional Quality of Life Measure (ProQOL)" gibi araçları kullanarak kendinizi değerlendirin.

  • Kendine Bakım Stratejileri:Kendine Karşı Nazik Olun: Fiziksel, sosyal, zihinsel, duygusal ve ruhsal ihtiyaçlarınıza özen gösterin.

  • Dengeyi Yakalayın: İş ve kişisel yaşam arasında sınırlar çizin.

  • Zaman Yönetimi Uygulayın: Günlük takviminize iş, aile, sosyal yaşam, kişisel ihtiyaçlar, ev işleri ve zevk için belirli zamanlar ayırın.

  • Uygun Şekilde Kendinizi İfade Edin: Haklarınızı, ihtiyaçlarınızı ve isteklerinizi başkalarına saygılı bir şekilde ifade etmeyi öğrenin.

  • Mindfulness Geliştirin: Mindfulness uygulamaları, duygusal düzenlemeyi artırır ve stresle başa çıkma yeteneğini geliştirir. "Eğitimciler bilinçli uygulamalar aracılığıyla rahatlamak için zaman ayırdıklarında, bedenlerine ve zihinlerine günlük stres faktörlerinden kurtulmak ve iyileşmek için zaman tanımış olurlar." (Nicholson ve diğerleri 2020, 159).

  • Doğayı Düşünün: Doğada vakit geçirmek stresi azaltır ve ruh halini iyileştirir.

  • Minnettar Olun: Minnettarlık uygulamak, stresi azaltır ve zihinsel sağlığı iyileştirir, özellikle travma sonrası iyileşmeye yardımcı olur.

  • Kendinizi İyi Hissettirecek Bir Şey Yapın: Topluma gönüllü olarak katkıda bulunmak veya kişisel projelere odaklanmak gibi aktivitelerle kendinizi iyi hissedin.

  • Düşüncelerinizi Yazın (Günlük Tutma): Günlük tutma, düşünceleri netleştirmeye yardımcı olur ve özellikle PTSD yaşayanlar için faydalıdır. Travma sonrası büyümeyi (olumsuz duygularda iyi bir şeyler bulma yeteneği) teşvik edebilir.

  • Bir Hobiniz Olsun: Hobiler, günlük streslerden kaçış sağlar, psikolojik refaha katkıda bulunur ve öz yeterliliği artırır.

  • Olumlu Düşünün (Olumsuz Düşüncelerinizi Yeniden Çerçeveleyin): ABCDE modelini kullanarak kendi olumsuz düşüncelerinizi olumluya dönüştürün.

  • Bir Akran Grubu Oluşturun veya Katılın: Akran destek grupları, travmanın ağırlığıyla başa çıkmada etkilidir.

  • Yansıtıcı Süpervizyon Talep Edin: Yansıtıcı süpervizyon, eğitimcilerin deneyimlerini, düşüncelerini ve duygularını güvenli bir ortamda keşfetmelerine yardımcı olur.

  • İhtiyaç Duyduğunuzda Destek Arayın: Profesyonel yardım almaktan çekinmeyin; bu bir güçlülük işaretidir.

  • Harekete Geçin: Bir Kendine Bakım Planı Yapın: Kendine bakım stratejilerini günlük rutininizin bir parçası haline getirmek için SMART (Specific, Measurable, Assignable, Realistic, Time related) hedefler belirleyin.


Yorumlar

5 üzerinden 0 yıldız
Henüz hiç puanlama yok

Puanlama ekleyin
  • Instagram
  • Youtube
  • Facebook
bottom of page