10 Adımda Psikolojik Dayanıklılığını Artır

Şenel Karaman

Klinik Psikolog

1.     Sosyal bağlarını güçlü tut. Sosyal çevre bizi korur ve hayatımızı düzene sokmamızda bize destek olur. “Güzel insanlar biriktirmişim” lafı boşuna söylenmemiş. Bizi gerçekten önemseyen ailemiz, arkadaşlarımız hem iyi günümüzde hem de zor günlerimizde bizim yanımızda olurlar ve problemlerle baş etmemizi kolaylaştırırlar. Kumara alıştığınızda sizi kumarhaneden kim çıkaracak? Alkolik olma yolundasınız ve her akşam içmeye başladınız, elinizden o şişeyi kim alacak? Yanlış bir ilişkiye girdiniz, sizi o ilişkiyle ilgili uyaracak olan kim? İnsanın düştüğü öyle durumlar var ki yeterince sağlam bir sosyal ağınız yoksa içinde kaybolur gidersiniz. Bu hepimizin çok iyi bildiği ve bilimsel olarak da kanıtlanmış bir durumdur.

2.     Bütün sorunlar çözülebilir. Her kriz eninde sonunda aşılabilir inancı bizi korur. Katlanılması ve çözülmesi gereken konuları birbirinden ayırt etmek gerekir. Katlanılacak olanı kabullenmek, çözülebilir olanla uğraşmak bizi dayanıklı kılar. Katlanılması gereken durumların üzerine gidip çözmeye çalışanlar çok yorulurlar. Hangi konu çözülebilir hangi konu kabullenip katlanmak gerekir bunu iyi ayırt etmek lazım. Bazı insanlar bunu kolayca yaparlar. Bazıları ise ayırt edemez ve hayatın getirdiği kimi güçlükleri problemmiş gibi algılayıp uğraşırlar. Eğer çözülemeyecek olanı kabullenebiliyorsanız bütün problemler çözülebilir.

3.     Hayatta her şey olur. Hayat böyle bir yer; travmalar, ölümler ve kazalarla dolu. İnsanın başına her şey gelebilir. Normalde bize bir şey olmaz mantalitesiyle yaşarız, normali de budur ancak başımıza bir dert geldiğinde de bunu bilgece karşılayabilmek bizi güçlü kılar.

4.     Kendi hedeflerinin farkında ol. Hedeflerimiz bize motivasyon, umut ve çalışma enerjisi verir. Onların peşinden gittiği sürece kişi güçlüdür çünkü hedefi için ter döküp, vakit harcar. Hedefsizlik kişiyi güçsüzleştirir, enerjisi ya yok olur ya da başkalarının hedeflerinin kaynağı olur.

5.     Doğru adım atmanın, doğru karar vermenin yollarını öğrenmek gerekir. Yaşanmış başarı hikâyeleri, yaratıcı fikirleri dinlemek, okumak bize ilham verir. Bir işi yapmanın en pratik yolunu, bir problemi çözmenin en kısa yolunu bilmek insanı güçlü kılar. Şüphesiz ki her birimizin farkında olduğu bir gerçek var, yeni bir şey öğrendiğinizde kendinizi daha güçlü hissedersiniz.

6.     Kendi gizil güçlerini fark et. Kişi farkında olabilir ya da olmayabilir ancak herkesin yetenekleri var. Bunlara duyarlı olmak kişiyi güçlendirir. Bunları geliştirmek ve uygulamak için elverişli ortamlar yaratmak, mutluluğunuzu artırır. Her birimiz farklı becerilerle dünyaya geldik. Sahip olduğumuz potansiyel mutlaka bir yerde yeşerecektir. Yaşama sanatı dediğimiz budur. Cevabını aramanız gereken soru: “Ben bu becerimi nerede ortaya koyacağım?” olmalıdır.

7.     Kendine değer ver. Sadece başkalarına değil kendisine de merhameti olanlar daha dayanıklı oluyorlar. Birilerinin değer vermesini beklemek gerçekten boşuna bir uğraştır. Önce insan kendisini önemsediğinde fark edilecek işler yapmaya başlar.

8.     Her zaman yapılacaklar listen olsun. Planlı yaşayanlar her zaman diğerlerinden bir adım öndedir. Bu kişiler esnek olmayı da akıl setlerine ekleyebilirlerse, hayat çok daha iyi bir hâl alabilir. Tanrının insana verdiği tek adaletli şey “zamandır”. Herkesin 24 saati var. Sizin onu nasıl doldurmayı seçtiğiniz sandığınızdan çok daha önemlidir.

9.     Umudunu canlı tut. Neyi umut ediyoruz? Ne olsun istiyoruz? Beynimiz daima umut ettiklerinize ve hedeflerinize ulaşmanın yollarını arar. George Herbert, umutla yaşayan müzik olmadan da dans eder demiş.

10. İhtiyaçlarının farkında ol ve onları gidermek için aktif ol. Bir çocuk gibi birilerinin ihtiyacını gidermesini bekleyen biri olarak mı kalacaksın? İstediklerin için harekete geç. “O yapsın” dersen beklentiye girer ve pasif kalırsın. Onun sana sarılmasını istiyorsan demek ki sarılmak istiyorsun. Git, sarıl. Beklenti insanı yorar. Başkalarının ne yapacağına değil kendi ne yapacağına odaklananlar her zaman güçlüdürler. Neyi istiyorsam gidip onu yapmalıyım. O yapsın diyen biri ne yazık ki kendi ihtiyaçlarını önemsemediğinin farkında değildir.